REKLAMA
REKLAMA

Owoce i warzywa mają ogromną moc, ale wybierajmy je mądrze!

SANOK / PODKARPACIE. Nawet dzieci wiedzą, że trzeba jeść owoce i warzywa, bo zawierają mnóstwo witamin i minerałów, ale czy mogą też szkodzić ? O tym, a także o tym jak wybierać i stosować je mądrze opowiada Tomasz Jasik, dietetyk i fizjoterapeuta z Sanoka.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:

SANOK: Tak wiele osób liczy kalorie, a tak niewielu patrzy na chemię w pożywieniu (FILM, ZDJĘCIA)

Witaminy to związki, które muszą zostać dostarczone do organizmu z zewnątrz – bardzo dobrym źródłem są świeże owoce i warzywa

Niedobór witamin i minerałów powiązany jest z występowaniem chorób. Chyba najbardziej sztandarowym przykładem jest niedobór witaminy C i występująca z tego powodu choroba – szkorbut. Pewnie każdy słyszał historię o tym, jak to w przeszłości marynarze wypływali w morze i z powodu braku świeżych produktów zaczynały krwawić im zęby. Choć w obecnych czasach choroba ta występuje znacznie rzadziej, to niedobory witamin są bardzo powszechne i jednocześnie powiązane z powstawaniem licznych chorób. Dla przykładu niedobory witamin z grupy B skorelowane są z rozwojem stwardnienia rozsianego, a niedobory witaminy D sprzyjają nowotworom, przykładów tych można mnożyć.

berries-1546125_1920

Owoce i warzywa są świetnym źródłem witamin i minerałów, dlatego świeże owoce powinniśmy jeść codziennie, a warzywa nawet w każdym posiłku.

Zawartość niektórych witamin w poszczególnych owocach plasuje się tak:

Witamina A
Witamina A nie tylko jest ważnym źródłem przeciwutleniaczy, które hamują rozwój raka, ale także, gdy trafi do naszego organizmu, przekształca się w retinol – związek znajdujący się w siatkówce oko i odpowiadający za wrażliwość na światło. Witamina A również zapobiega łuszczeniu i rogowaceniu skóry.
Znajdziemy ją m.in. w: morelach, grejpfrutach, mango, mandarynkach, arbuzach, brzoskwiniach, pomarańczach czy jabłkach.

Witamina C
Witamina C również zawiera mnóstwo antyoksydantów. Wspiera asymilację żelaza w organizmie, utrzymuje prawidłowy stan tkanki łącznej, wzmacnia dziąsła i zęby. Witamina ta jest niezbędna w syntezie kolagenu odpowiedzialnego za elastyczność i jędrność skóry.
Jej głównym źródłem są zielone warzywa liściaste oraz owoce takie, jak: dzika róża, czarna porzeczka, kiwi, truskawki, pomarańcze, cytryny, ananasy, grejpfruty.

Witamina E
U dzieci niedobór tej witaminy wywołuje zaburzenia wzrostu, a u kobiet może doprowadzić nawet do niepłodności lub w przypadku ciężarnych do poronienia.
Źródło np.: awokado, kiwi, mango, maliny, brzoskwinie czy granaty.

Witamina K
ma bardzo korzystny wpływ na układ kostny i pokarmowy. Dodatkowo, pomaga w zachodzeniu procesów krzepnięcia krwi, dzięki czemu skraca czas gojenia się ran.
Znajdziemy ją w takich owocach jak kiwi, awokado, granat, winogrono, mango.
 
Witaminy B1 i B2
Witamina B1, , odpowiada za właściwe funkcjonowanie układu nerwowego oraz pracę mięśni i serca.
Natomiast witamina B2 zwana również ryboflawiną, wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego oraz uczestniczy w przemianie białek i węglowodanów.
Jak uzupełnić jej braki? Owoce nie są istotnym źródłem witamin B1 i B2 jednak niewielkie ich ilości zawierają również awokado, winogrona, mango, pomarańcze, granaty, ananasy i mandarynki.
 
Witamina B3
Witamina B3, zwana witaminą PP lub niacyną, bierze udział w ponad 50 różnych procesach zachodzących w naszym organizmie. Odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pokarmowego oraz zdrową skórę.
Najwięcej witaminy B3 znajdziemy w owocach takich, jak: awokado, brzoskwinie, banany, mango, morele, maliny, ananasy, truskawki, kiwi, winogrona czy arbuzy.
 
Witamina B9
Witamina B9, czyli kwas foliowy, ma szczególne znaczenie dla kobiet w ciąży. Niedobory mogą prowadzić do wad rozwojowych układu nerwowego, mózgu i rdzenia kręgowego dziecka.
Gdzie znajdziemy witaminę B9? Szukać jej powinniśmy w: awokado, pomarańczach, kiwi, jeżynach, truskawkach, malinach, bananach i ananasach.

Można sobie zadać pytanie: Czy zamiast spożywać owoce i warzywa można spożywać witaminy w postaci suplementów?

Tak, można, ale trzeba zaznaczyć, że syntetyczne suplementy to nie to samo co owoce. Owoce bowiem zawierają wiele innych substancji jak np. błonnik, czy flawonoidy, które usprawniają wchłanianie witamin.

Kolejnym obok witamin pozytywnym składnikiem jest błonnik pokarmowy znajdujący się w roślinach. Niektóre jego formy mogą być bardzo pożyteczne dla naszego organizmu. Dla przykładu jabłka, czy gruszki powodują wytwarzanie w naszych jelitach maślanu sodu – który działa na jelita przeciwzapalnie i odżywczo. Może stąd pochodzi powiedzenie:

„One Apple a Day, keeps doctor’s away” –
(jedno jabłko dziennie uchroni Cię od lekarza)

Wspomnijmy w tym miejscu, że rak jelita grubego plasuje się na 3. miejscu jeśli chodzi o występowanie nowotworów u mężczyzn.

Żeby nie było tak kolorowo musimy mieć świadomość, że w niektórych roślinach znajdują się także substancje antyodżywcze, które w dużych ilościach będą szkodziły.

Dla przykładu:

Kwas fitynowy – może tworzyć kompleksy z magnezem, żelazem czy cynkiem- wtedy te elementy nie będą wykorzystywane przez nasz organizm (fasola, groch),

Inhibitory trypsyny – to substancje, która wyłączają enzymy trawiące biało z naszego pożywienia. Znajdziemy je między innymi w warzywach strączkowych. Są dezaktywowane przez gotowanie- stąd też obróbka termiczna w niektórych przypadkach pomaga w trawieniu.

Lektyny – to substancje mające zdolność do łączenia się z nabłonkiem jelit mogąc go podrażniać (orzechy, pomidory).

Nie popadajmy jednak w paranoję i nie bójmy się jeść warzyw po prostu

Jedzmy różnorodnie!

a wtedy unikniemy narażenia na te same szkodliwe substancje.

fruit-2367029_1920

Pestycydy – To najogólniej mówiąc „środki ochrony roślin”, stosuje się je więc by chronić uprawę przed bakteriami, grzybami, chwastami itd. W UE obowiązują ujednolicone normy w zakresie dopuszczalnego poziomu pozostałości pestycydów w żywności. EWG to amerykańska organizacja, która co roku publikuje przewodnik, który odpowiada na pytanie: w których warzywach i owocach jest najwięcej pestycydów?

W 2011 roku Państwowa Inspekcja Sanitarna zbadała 2 222 próbki w 41 asortymentach środków spożywczych, w tym: świeżych owocach i warzywach, zbożach, żywności przetworzonej oraz produktach pochodzenia zwierzęcego. W 1821 próbkach środków spożywczych nie wykryto pozostałości pestycydów. Pozostałości na poziomie równym, bądź niższym niż ustalone przepisami prawa wspólnotowego stwierdzono w 384 próbkach. Pozostałości pestycydów przekraczające ustalone, dopuszczalne limity wykryto w 10 próbkach.

Długotrwała ekspozycja na substancje toksyczne, między innymi na niektóre pestycydy, to jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. (…) Niebezpieczny jest zarówno bezpośredni kontakt w czasie pracy na polach czy w sadach, jak i spożywanie pokarmów z resztkową zawartością pestycydów używanych w okresie wegetacyjnym – mówi prof. dr hab. med. Jacek Jassem, Kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

http://www.ekologia.pl/srodowisko/ochrona-srodowiska/pestycydy-w-rolnictwie-i-zywnosci-skutki-dla-zdrowia,20425.html
http://www.greenpeace.org/poland/PageFiles/671146/Raport_Wplyw_pestycydow_na_zdrowie.pdf

food-photography-2834549_1920

Ostatnimi czasy coraz bardziej popularne stają się wyciskarki do soków. To dobre rozwiązanie, ale jednak nie dla wszystkich. Przygotowując taki napój pozbywamy się skórki, oraz części miąższu owocu, w tym między innymi błonnika. Może to powodować gwałtowne podniesienie poziomu cukru we krwi po wypiciu takiego koktajlu. Szczególnie więc powinny uważać osoby chore na cukrzycę, oraz z zaburzeniami gospodarki cukrowej.

Biorąc pod uwagę nadchodzące lato, na brak świeżych owoców i warzyw narzekać nie powinniśmy, dlatego wybierajmy te sezonowe ! Duże, czerwoniutkie truskawki znalezione na półce w lutym powinniśmy raczej omijać szerokim łukiem.  Zobacz poniżej, które produkty wybierać w nadchodzącym okresie:

CZERWIEC

OWOCE:

truskawki
maliny
porzeczki
agrest
czereśnie
arbuz
rabarbar
kwiaty czarnego bzu

WARZYWA:

pomidor
rzodkiewka
ogórek
cukinia
szparagi
natka pietruszki
sałata karbowana i masłowa
szpinak
szczaw
rukola
boćwina
fasolka szparagowa
groszek cukrowy
groszek zielony
bób
czosnek
brokuły
kalafior
liście selera
por
cebula dymka
szczypior
kapusta włoska, biała i czerwona
kalarepa
marchew
ziemniaki

Jeśli natomiast nie mamy dostępu do świeżych produktów, na przykład w zimie, dobrym rozwiązaniem są mrożonki, bądź też kiszonki, które dodatkowo będą pewną formą probiotyku który wpłynie korzystnie na nasz organizm poprzez regulację flory bakteryjnej w jelitach.

Podsumowanie:

*wybierajmy świeże produkty gdy tylko są dostępne,
*jedzmy lokalne, nie te które muszą dojrzewać podczas transportu z egzotycznych krajów,
*jedzmy warzywa do każdego posiłku, szczególnie zielone,
*wybierajmy kolorowe owoce – mają dużo antyoksydantów.

2

autor: Tomasz Jasik

źródło: materiały nadesłane

foto: pixabay.com

23-05-2018

Udostępnij ten artykuł znajomym:

Udostępnij


Napisz komentarz przez Facebook

lub zaloguj się aby dodać komentarz


Pokaż więcej komentarzy (0)