Jodły, buki i jawory. Pół tysiąca drzew rekomendowanych na pomniki przyrody

REGION / PODKARPACIE. Pół tysiąca drzew w minionym roku zgłosiły nadleśnictwa z terenu RDLP w Krośnie do uznania za pomniki przyrody. Ustanowienie tej formy ochrony przyrody leży w gestii właściwych terenowo rad gmin.

Najwięcej, bo aż 113, zaproponowało Nadleśnictwo Leżajsk, natomiast leśnicy z Nadleśnictwa Stuposiany w związku z obchodzoną rocznicą 100-lecia odzyskania niepodległości zgłosili dokładnie 100 drzew. Są to jodły, buki i jawory, jak również jabłonie, wiązy, czereśnie ptasie, grusze i lipy. Większość z proponowanych pomników to drzewa będące żywymi świadkami historii naszego regionu.

Jako ciekawostkę można wymienić dąb o obwodzie 334 cm rosnący na terenie dawnej wsi Tworylne (Nadl. Lutowiska). Zapewne został kiedyś posadzony przez dawnych mieszkańców, bo naturalnie gatunek ten nie występuje tak głęboko w górach. Wielką osobliwością Tworylnego jest również głóg jednoszyjkowy o ciekawym pokroju i obwodzie pnia 120 cm. Wśród „nominowanych” jest także potężna lipa o obwodzie 420 cm rosnąca w miejscowości – nomen omen – Lipie, która „pamięta” dawną, zniszczoną po wojnie wieś. Bardzo ciekawym okazem jest też jodła „kandelabrowa” w Nadleśnictwie Stuposiany, rosnąca niegdyś na skraju lasu i pastwiska. Z jej złamanego przed laty pnia wyrosło siedem potężnych odnóg, przypominających ramiona wielkiego świecznika.

– Wszystkie drzewa proponowane do uznania za pomniki mają oprócz znacznych rozmiarów, szczególną wartość przyrodniczą, kulturową i historyczną, zwłaszcza te, które rosnąc w miejscach nieistniejących wsi, stały się jedynymi żywymi świadkami tragicznych historii – podkreśla Grażyna Zagrobelna, dyrektor RDLP w Krośnie. – Wiele okazów ma już swoje imiona, inne będą miały nadawane w drodze konkursów. Z uwagi na obchodzoną w roku ubiegłym rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, wśród proponowanych imion znalazły się akcenty patriotyczne, m.in. „Józef” upamiętniający Józefa Piłsudskiego, „Niepodległość”, „Roman” – Dmowski, „Wincenty” – Witos. To świetny sposób na promowanie ojczystej historii poprzez kontakt z przyrodą.

Do ubiegłego roku w lasach RDLP w Krośnie było ponad pół tysiąca pomników przyrody, w tym 439 pojedynczych drzew, 59 grup drzew, 4 aleje, 1 głaz narzutowy oraz 22 pomniki o charakterze geologicznym (skałki, jaskinie, źródła).

Jeśli poszczególne rady gmin uznają wnioski leśników, liczba pomnikowych obiektów w lasach znacznie przekroczy tysiąc. Uznanie za pomnik wiąże się z obowiązkami ze strony zarządcy, m.in. corocznego przeglądu i zabiegów dla zachowania dobrego stanu obiektu.

Edward Marszałek

rzecznik prasowy RDLP w Krośnie