2,265 mld euro na rozwój Podkarpacia. Komisja Europejska zatwierdziła fundusze (FOTO, VIDEO)

W piątek, 2 grudnia Komisja Europejska zatwierdziła program regionalny Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027 (FEP 2021-2027). Jesteśmy trzecim regionem w kraju, po województwach: lubelskim i opolskim, z zatwierdzonym programem regionalnym na lata 2021-2027.

To ponad 2,265 mld euro, które wesprą przedsiębiorczość, rynek pracy, badania, zadbają o dobry klimat i środowisko w województwie, poprawią dostępność transportową.

Przeznaczone zostaną także na inwestycje w kapitał ludzki, włączenie społeczne, jak również będą stymulować rozwój zrównoważony terytorialnie. Negocjacje FEP 2021-2027 prowadzone były od lipca do października 2022 roku.

W konferencji prasowej, podczas której zostały przedstawione najważniejsze informacje dotyczące FEP, wzięli udział: marszałek Władysław Ortyl, wicemarszałek Ewa Draus, Stanisław Kruczek, członek zarządu oraz Wojciech Magnowski – dyrektor Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym.

– To jest bardzo dobra wiadomość. Ta kwota jest wyższa niż w poprzedniej perspektywie finansowej. Cieszymy się też z tego terminu zatwierdzenia programu – mówił podczas konferencji marszałek Ortyl, dziękując wszystkim pracownikom oraz instytucjom zaangażowanym w prace nad nowym programem regionalnym.

Budżet programu FEP jest ponad 5% wyższy niż alokacja RPO WP 2014-2020 czyli o kwotę 116 369 754 euro.

Jak podkreślił marszałek, teraz ważne jest, aby szybko ruszyć z naborami:

• W tej chwili musimy bardzo szybko, intensywnie uruchomić ten program i ogłosić pierwsze nabory dla wykorzystania tych funduszy. Pierwszym sprawdzianem czy dobrze wdrażamy ten program, będzie rok 2025, do kiedy musimy wydać już 12,5% całej wartości programu – mówił marszałek Władysław Ortyl.

Marszałek Ortyl podkreślał, że na te środki czekają przedsiębiorcy oraz samorządowcy, dlatego już w pierwszej połowie lutego odbędzie się pierwsze posiedzenie nowego Komitetu Monitorującego FEP. Wówczas zostaną zatwierdzone pierwsze kryteria wyboru projektów i zaraz po tym spotkaniu zostaną ogłoszone pierwsze nabory.

Pierwsze konkursy jakie zostaną uruchomione będą związane ze wsparciem lokalnego rynku pracy, będą też sprawy związane ze środowiskiem, edukacją, e-usługami. Chcemy też wesprzeć przedsiębiorców ze strefy przygranicznej – dodał marszałek Ortyl.

– Sukcesem negocjacyjnym programu – jak podkreślał marszałek – jest zgoda Komisji Europejskiej na przeznaczenie środków na infrastrukturę drogową w wysokości 149,5 mln euro, tj. 49% alokacji EFRR na transport ogółem, jak również możliwość realizacji inwestycji z zakresu dróg wojewódzkich stanowiących pośrednie połączenia do sieci TEN-T na obszarach górskich. Udało się również uzgodnić możliwość wsparcia dotacyjnego dla MŚP na obszarach przygranicznych z Ukrainą oraz utrzymać możliwość realizacji projektów dotyczących niestandardowych, indywidualnych rozwiązań w zakresie oczyszczania ścieków na obszarach cennych przyrodniczo.

Dyrektor Wojciech Magnowski mówił o podstawowych założeniach nowego programu, który tak jak poprzedni jest dwufunduszowy: 72% czyli 1,634 mld euro pochodzić będzie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), a 28% czyli 631 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+).

Fundusze Programu zostaną przeznaczone na realizację następujących priorytetów:

Priorytet 1. Konkurencyjna i cyfrowa gospodarka (EFRR)

Priorytet 2. Energia i środowisko (EFRR)

Priorytet 3. Mobilność miejska (EFRR)

Priorytet 4. Mobilność i łączność (EFRR)

Priorytet 5. Przyjazna Przestrzeń Społeczna (EFRR)

Priorytet 6. Rozwój zrównoważony terytorialnie (EFRR)

Priorytet 7. Kapitał ludzki gotowy do zmian (EFS+)

Priorytet 8. Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (EFS+)

Priorytet 9. Pomoc techniczna (EFRR)

Priorytet 10. Pomoc techniczna (EFS+)

Chcemy jak najszybciej ogłosić konkursy, nabory wniosków. Niezwykle ważne jest, by w tych projektach beneficjenci spełniali wszystkie warunki określane przez Komitet Monitorujący w kryteriach wyboru projektu – mówił dyrektor Magnowski.

Największy strumień środków zostanie przeznaczony na Priorytet 7 (obejmujący całość wsparcia z EFS + z wyłączeniem RLKS i pomocy technicznej) oraz Priorytet 2 finansowany z EFRR dedykowany energetyce, klimatowi i środowisku.

Należy podkreślić, że w nowym programie chcemy kontynuować rozwiązania sprawdzone, mamy duże doświadczenie w pozyskiwaniu i sprawnym wydatkowaniu tzw. „pieniędzy unijnych”. Dysponujemy także wykwalifikowaną i kompetentną kadrą. Szczególnie chcemy wesprzeć te obszary, w których jest duży potencjał rozwojowy, zapewniając też odpowiednie warunki rozwoju dla tych części województwa, które radzą sobie gorzej, w tym dla małych i średnich miast tracących funkcje społeczne i gospodarcze, co sprzyja spójności i policentryczności rozwoju regionu – tłumaczy marszałek Władysław Ortyl.

Chcemy, aby ze środków EFRR dofinansować inwestycje infrastrukturalne, łagodzące zmiany klimatyczne, poprawiające dostępność komunikacyjną województwa, ale także projekty zorientowane na transformację w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. Bardzo ważne będzie także zapewnienie dalszego rozwoju przedsiębiorczości w regionie, większe wykorzystanie technologii cyfrowych i rozwój Gospodarki 4.0. Do wyzwań stojących przed nami w nowej perspektywie finansowej zaliczamy: zwiększanie innowacyjności, walkę z zanieczyszczeniem powietrza oraz rozwój transportu kolejowego i publicznego. Duży nacisk położony zostanie też na działania oparte o OZE. Priorytetowe będzie przeciwdziałanie zmianom klimatu zgodnie z tzw. Europejskim Zielonym Ładem – dodaje Wojciech Magnowski, dyrektor Departamentu Zarządzania RPO.

Pula środków z EFS+ odpowie m.in. na wyzwania społeczne i rynku pracy, które podobnie jak w innych regionach, dotyczyć będą głównie złagodzenia zdrowotnych i społeczno-gospodarczych skutków COVID-19 oraz wojny w Ukrainie. W tym obszarze zakładane są działania wspierające osoby bezrobotne, w tym długotrwale pozostające bez pracy. Planowana jest także pomoc dla pracowników branż, które znalazły się w najtrudniejszej sytuacji w związku ze spadkiem lub przerwami w ich funkcjonowaniu. Przewiduje się także kontynuację istotnych dla regionu programów zdrowotnych.

W zakresie włączenia społecznego promowane będą działania mające na celu aktywizację społeczną, zawodową, zdrowotną oraz edukacyjną osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Wspierana będzie także deinstytucjonalizacja usług, zwłaszcza dla osób starszych i schorowanych. Natomiast w sferze edukacji zapewnione zostanie wsparcie na podniesienie jakości nauczania w szkołach ogólnych i zawodowych. Zwrócona będzie przede wszystkim uwaga na rozwój kompetencji kluczowych, w tym proinnowacyjnych, kreatywnych, przedsiębiorczych i cyfrowych (programowania) przez uczniów. Samorząd województwa planuje także kontynuację wsparcia w zakresie rozwoju opieki przedszkolnej oraz podnoszenia kwalifikacji osób dorosłych.

Rok 2023 będzie rokiem intensywnych prac związanych z przygotowaniem do wdrażania Programu, zarówno po stronie samorządu województwa, jako Instytucji Zarządzającej, jak i dla przyszłych beneficjentów programu oraz innych interesariuszy. Trwają intensywne prace nad Szczegółowym Opisem Priorytetów Programu, przygotowywany jest harmonogram pierwszych naborów wniosków, tworzony jest Komitet Monitorujący dla nowego Programu, którego jednym z zadań będzie zatwierdzanie kryteriów wyboru projektów, by jak najszybciej doprowadzić do ogłoszenia pierwszych naborów konkursów dla wnioskodawców.

Biuro Prasowe UMWP Autor tekstu: Monika Konopka Zdjęcia: Anna Magda