Udar słoneczny jest niebezpieczny! To musisz wiedzieć

WAŻNE. Udar słoneczny to jeden z rodzajów udaru cieplnego. Powstaje na skutek ekspozycji na intensywne, bezpośrednie nasłonecznienie, czego skutkiem jest przegrzanie organizmu. Nie może on wówczas skutecznie oddawać ciepła.

Szczególnie narażone na udar słoneczny są małe dzieci, ponieważ ich organizmy nie mają w pełni wykształconych mechanizmów termoregulacyjnych.

W przypadku wystąpienia udaru słonecznego należy jak najszybciej udzielić pierwszej pomocy. Udar taki powoduje bowiem denaturację białek w ciele i uszkadzanie fosfolipidów błon komórkowych. Może nawet prowadzić do śmierci.

Kiedy najczęściej dochodzi do udaru słonecznego?

W naszej szerokości geograficznej udar słoneczny zagraża nam głównie latem, gdy dużo przebywamy na słońcu. Niektórzy z nas są bardziej wrażliwi na jego wystąpienie, inni mniej. Pojawieniu się udaru sprzyjają też: brak wody i nieprzewiewne ubrania
Udar słoneczny najczęściej pojawia się:

• podczas opalania i plażowania
• Gdy długo pracujemy na słońcu, np. w polu lub ogródku
• jeśli długo gramy na słońcu w gry, np. zespołowe
• gdy długo chodzimy na powietrzu w gorące dni
• jeśli spędzamy czas w wodzie na słońcu

Objawy udaru słonecznego
Udar słoneczny może dotknąć każdego. Objawy udaru słonecznego to m.in. dreszcze, ból głowy, kurcze mięśni i osłabienie. Mogą pojawić się też nietypowe symptomy jak np. biegunka, nudności, szybkie bicie serca i niepokój. U małych dzieci na udar słoneczny wskazują często objawy takie jak: skąpomocz, płaczliwość i gorączka.

Objawy udaru słonecznego u dorosłych:

• Ból głowy
• Zawroty głowy
• Przyspieszony oddech
• Przyspieszone bicie serca (tętno może osiągać nawet 160-180 uderzeń serca/minutę)
• Wymioty i nudności
• Zaczerwieniona lub przeciwnie – bardzo blada skóra
• Ogólne osłabienie organizmu
• Dreszcze
• Uczucie niepokoju
• Mroczki przed oczami
• Chwiejny chód
• Niezrozumiała, bełkotliwa mowa
• Potliwość
• Biegunka

Objawy udaru słonecznego u dziecka
Udar słoneczny u dzieci manifestuje się w podobny sposób, jak u dorosłych. Możemy rozpoznać go po:

• Wysokiej gorączce (sięgającej nawet 42°C!)
• Płaczu
• Braku potliwości
• Niepokoju
• Nudnościach
• Bólach głowy
• Przyspieszonym oddechu
• Przyspieszonym biciu serca
• Trudnościach z oddychaniem
• Zwiotczeniu mięśni
• Biegunce
• Skąpomoczu
• Dreszczach

Początkowo objawy udaru słonecznego u dziecka to nadmierna potliwość oraz bolesne kurcze mięśni tułowia i kończyn (tzw. Kurcze cieplne). Następnie dołączają się ból i zawroty głowy, nudności, wymioty, uczucie zmęczenia i utrata przytomności. Młodsze dzieci stają się apatyczne lub wykazują początkowo nadmierne pobudzenie. W przypadku hipertermii wzrasta częstość pracy serca. Skóra początkowo jest blada i spocona, a w przypadku pojawienia się udaru cieplnego staje się czerwona, gorąca i sucha

Udar słoneczny i cieplny jest stanem zagrożenia życia! Pojawia się zazwyczaj nagle, a im młodsze dziecko, tym bardziej dynamicznie następuje zmiana w zakresie objawów. Nadmierne przegrzanie organizmu może prowadzić do uszkodzenia komórek ciała i wyzwolenia uogólnionej reakcji zapalnej. Nieleczony udar cieplny może doprowadzić do niewydolności wielonarządowej, a w skrajnych przypadkach do śmierci.

Pierwsza pomoc przy objawach udaru słonecznego

Jeśli zauważysz objawy udaru słonecznego, jak najszybciej zaprowadź chorego do chłodnego, zacienionego i przewiewnego miejsca. Postaraj się schłodzić organizm, np. Rozluźniając ubranie i stosując chłodne okłady. Nie należy drastycznie ochładzać ciała, np. Wkładając poszkodowaną osobę do zimnej wody. Takie działanie może doprowadzić do obkurczenia naczyń krwionośnych, przez co eliminacja ciepła jest ograniczona, a także do szoku termicznego. Podawaj choremu chłodne napoje (bezalkoholowe!)

Podczas upałów nie zapominajmy również o naszych milusińskich 

Zapewnijmy zwierzakom dostęp do świeżej pitnej wody

źródło: Bieszczadzkie Pogotowie Ratunkowe SP ZOZ w Sanoku

zdj. pixabay.com / grafika BPR SP ZOZ w Sanoku