REKLAMA
REKLAMA

Będą kwestować na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków. Grób siostry premiera rządu II Rzeczypospolitej już odnowiony! (FILM)

Będą kwestować na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków. Grób siostry premiera rządu II Rzeczypospolitej już odnowiony! (FILM)

SANOK / PODKARPACIE. Przed nami uroczystość Wszystkich Świętych. Warto w tym dniu pamiętać o tych którzy odeszli, a pozostały po nich zrujnowane nagrobki. W związku z tym coroczną kwestę na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków przeprowadzi Stowarzyszeniu Opieki nad Starymi Cmentarzami w Sanoku.

Dzięki Stowarzyszeniu Opieki nad Starymi Cmentarzami w Sanoku wykonano renowację nagrobka Amalii Świtalskiej.

15 X 2013odbył się komisyjny odbiór odnowionego już nagrobka Amalii Celestyny Świtalskiej (1882). Przewodnicząca komisji z ramienia Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków p.Ewa Lorenc w sporządzonym protokole odbioru stwierdziła, że prace konserwatorskie zostały przeprowadzone prawidłowo a efekt jest zadowalający. Działania konserwatorskie to m.in. oczyszczenie powierzchni kamienia wodą pod ciśnieniem i parą wodną przy zastosowaniu metod chemicznych i mechanicznych, przeprowadzenie dezynsekcji i wykonanie impregnacji kamienia oraz jego odsolenia. Uzupełniono też ubytki i zafugowano, a na koniec uczytelniono inskrypcję nagrobną.

Amalia Celestyna Świtalska – Rozpoczęliśmy ratowanie nagrobka pod którym spoczywa

Kolejnym nagrobkiem, przy którym rozpoczęły się już (początek lipca 2013) prace konserwatorskie jest – tak jak zapowiadaliśmy – nagrobek Amalii Celestyny Świtalskiej. Obiekt datowany  na 1882 rok, wykonany jest z wapienia i ma formę kopca usypanego z kamieni. Zwieńczony jest krzyżem z kotwicą,która symbolizuje wiarę w zmartwychwstanie.

Amalia Świtalska, która spoczywa pod tym nagrobkiem to postać o tyle interesująca, że jej życie i niespodziewana śmierć stanowią część historii rodziny Kazimierza Świtalskiego – premiera rządu II Rzeczypospolitej.

Jak to możliwe? Śpieszymy z wyjaśnieniem.

Amalia Celestyna Świtalska z domu Popiel urodziła się w 1841 roku. Mając 35 lat  wyszła za mąż za Albina Świtalskiego – starostę w Rudkach i Sanoku. Małżeństwo zapowiadało się na udane i szczęśliwe, zwłaszcza, że na świat miało przyjść pierwsze, długo oczekiwane  dziecko tej pary. Niestety, los nie okazał się łaskawy dla Albina i Amalii Celestyny. 7 stycznia 1882 roku Amalia zmarła przy porodzie, nie przeżyła też nowonarodzona dziewczynka – Zosieńka.
Albin Świtalski dał wyraz swojemu żalowi po stracie żony i córeczki każąc wyryć na nagrobku następującą inskrypcję:

„Malciu, ległaś w grobie
I Zosieńka tuż przy Tobie
Śpijcie w Bogu drogie cienie
Żono! Córko! Do widzenia!”

Gdy minął czas żałoby, Albin Świtalski ożenił się po raz drugi z Antoniną Veith. I właśnie z tego drugiego małżeństwa urodził się syn Kazimierz, który w przyszłości ukończył Gimnazjum w Sanoku a następnie wyjechał na studia.
Po ich ukończeniu zaangażował się w działalność polityczną, był współpracownikiem Józefa Piłsudskiego, czego efektem było powierzenie mu  w 1929 roku funkcji premiera rządu II Rzeczypospolitej. W kolejnych latach (1930 – 35) Kazimierz Świtalski był marszałkiem Sejmu.

Od roku 1939 do 1945 przebywał on w niewoli niemieckiej, a po zakończeniu wojny był więziony przez władze komunistyczne (1948- 1956).

Ta pokrótce przedstawiona historia pokazuje, że zmarła córeczka Albina – Zosieńka i Kazimierz Świtalski to przyrodnie rodzeństwo. Dlatego sądzimy, że w rodzinie Świtalskich zarówno o Amalii jak i o Zosieńce pamiętano i tę pamięć szanowano. Szanujemy ją i my ratując ich nagrobek od całkowitej ruiny. Na początku lipca zrobiony został pierwszy krok: powierzchnia nagrobka została oczyszczona z brudów i nawarstwień biologicznych i nasączona preparatami biobójczymi. Niedługo  zostanie naprawiona pęknięta kotwica i uczytelniona wzruszająca inskrypcja nagrobna.

źródło: Stowarzyszenie Opieki nad Starymi Cmentarzami

24-10-2013

Udostępnij ten artykuł znajomym:

Udostępnij

Napisz komentarz przez Facebook

lub zaloguj się aby dodać komentarz


Pokaż więcej komentarzy (0)