Związek Rodu Kątskich w Sanoku wspominał wybitnego artystę-malarza XX wieku – Stefana Antoniego Kątskiego (ZDJĘCIA)

SANOK / PODKARPACIE. Związek Rodu Kątskich w Sanoku wraz z Muzeum Historycznym w Sanoku zorganizowało spotkanie na zamku sanockim, na którym zaprezentowano postać wybitnego malarza Stefana Antoniego Kątskiego (1898-1978), artysty tworzącego w XX wieku na emigracji w Kanadzie.

Stefan Kątski, oficer Legionów Polskich, uczestnik wojny z bolszewikami w 1920 r. oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po II Wojnie Światowej pozostał na emigracji w Kanadzie, gdzie przysłużył się chronieniu i propagowaniu kultury polskiej.
Stefan Kątski należał do grupy świetnie wykształconych artystów-mlarzy XX wieku. Ukończył krakowską ASP, Galleria dell’Accademia we Florencji oraz École Nationale Supérieure des Beaux-Arts w Paryżu. W latach 1927-1930 należał do grupy malarzy emigracyjnych skupionych wokół prof. J. Pankiewicza w tzw. Klubie Paryskim. W 1930 roku wyjechał Grenady i Kordoby w Hiszpanii, gdzie zgłębiał wiedzę o zapomnianej już technice tworzenia mauretańskich kurdybanów. Po powrocie do Polski, należał do Zrzeszenia Artystów Plastyków „Zwornik”. W latach 30-tych XX wieku, zajmował się konserwacją polichromii sakralnych w co najmniej 8 obiektach na terenie Polski. W roku 1938 na prośbę Prezydenta Chorzowa Karola Grzesika, zaprojektował i zrealizował polichromię drewnianego stropu XVI-wiecznego kościoła św. Wawrzyńca w Chorzowie.

Po upadku Francji i ewakuacji pozostałych wojsk polskich do Wielkiej Brytanii, służył w I Korpusie PSZ z przydziałem na konserwatora do Archiwum i Muzeum PSZ w Gask House, w Szkocji. Po wojnie i demobilizacji w 1948 roku, udał się na emigrację do Kanady.

W latach 1950-1954 roku wykonał polichromię wnętrza polonijnego kościoła franciszkańskiego pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Montrealu, która wraz z bogatą kolekcją dekoracji kurdybanowych była dziełem jego życia.

Stefan Antoni Kątski wraz z Józefem Krzywda-Polskowskim, w latach1950-1960 z polecenia „rządu londyńskiego”, zajmował się konserwacją skarbów wawelskich, które na czas II wojny światowej zostały wywiezione właśnie do Kanady.

W malarstwie sztalugowym artysta reprezentował szkołę francuskiego postimpresjonizmu oraz nurt pankiewiczowskiego koloryzmu. Prace artysty prezentowane były na wielu wystawach w Kanadzie, m. in. na wielkiej prezentacji sztuki polskiej – „Exhibition of Slavonic Art”, w grudniu 1951 roku, w Centrum Słowiańskim – Uniwersytetu Montrealskiego oraz w roku 1956 na zorganizowanej wystawie polskich artystów w czasie trwania Międzynarodowych Targów Montrealskich.

Wtorkowe spotkanie w Sali Gobelinowej zamku sanockiego rozpoczął dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku Wiesław Banach, po nim głos zabrał patron honorowy projektu „Upamiętnienia Stefana Antoniego Kątskiego, artysty-malarza, Sanoczanina” Burmistrz Sanoka, Tadeusz Pióro, który w ciepłych słowach, skierowanych do zebranych na spotkaniu gości, przywołał postać malarza. Biografię artysty prezentował Robert Antoń z Sanoka, zaś okres kanadyjskiej twórczości oraz portret widziany oczyma montrealczyków zaprezentowała w niezwykle ciekawym wykładzie Dr Katarzyna Szrodt z Montrealu. Spotkanie upamiętniające Stefana Kątskiego uświetnili swoimi występami, uczniowie Państwowej Szkoły Muzycznej im. Wandy Kossakowej w Sanoku pod okiem R. Handermandera.

Związek Rodu Kątskich w swych działaniach, zabiegać będzie o nadanie imienia Stefana Kątskiego jednej z ulic Sanoka oraz o upamiętnienie pamiątkową tablicą.

Robert Antoń