TREPCZA / MIĘDZYBRODZIE. Na mapie obchodów XI Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu, wśród licznych miast i wiosek, kolejny raz znajdą się te dwie podsanockie miejscowości. Samo spotkanie i organizowane przy tej okazji ekumeniczne modlitwy o pokój i pojednanie narodów, odbędą się we wnętrzach odnowionej w ostatnich latach międzybrodzkiej cerkiewki pw. Trójcy Świętej.
Od ponad 100 lat stoi ona na skalistym brzegu Sanu, będąc niemym świadkiem ciężkiej pracy, cierpienia i niejednokrotnie śmierci młodych Żydów. Po drugiej stronie rzeki w Trepczy na polach dworskich Niemcy utworzyli dla nich obóz pracy katorżniczej. W nieludzkich warunkach – o głodzie i w chłodzie – pracowali do późnej jesieni 1942 roku przy pozyskiwaniu kamienia z rzeki oraz z pobliskiego kamieniołomu. Siłą mięśni napędzali maszyny do mielenia kamienia. Z wysokiego brzegu rozpościera się rozległy widok, zwłaszcza teraz zimą na porośnięte drzewami i krzewami pole skrywające bolesne tajemnice sprzed blisko 80 lat. Nie ma już śladów po licznych barakach i innych zabudowaniach technicznych firmy Kirchhoff, sprawującej nadzór nad całym przedsięwzięciem. Podobnie próżno szukać śladów po istniejącym w tym samym czasie w Trepczy tzw. getcie przejściowym. Działki poniżej nowego kościoła w kierunku mostu na Sanoczku – kiedyś ogrodzone i pilnie strzeżone przez Niemców jako teren zamknięty – pod koniec XX wieku zostały zabudowane okazałym obiektem Wiejskiego Domu Kultury i prywatnymi posesjami. Jedynie w pamięci najstarszych mieszkańców, których z każdym rokiem ubywa wymienione miejsca przywołują skojarzenia ogromu cierpień i śmierci wielu przetrzymywanych tu niewinnych Żydów. Zachowana została również pamięć o tych, którzy z narażeniem życia nieśli im bezinteresowną pomoc „jako sprawiedliwi wśród narodów świata” – Polacy, Łemkowie, Ukraińcy, Rosjanie… Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu jest dobrą okazją do przypomnienia również ich ofiary potwierdzonej cierpieniem całych rodzin, a nawet śmiercią ( np. tragiczny los rodziny Ulmów z Markowej). Oby już nigdy w historii świata nie powtórzyła się tragedia ostatniej wojny, gdy ludzie ludziom potrafili zgotować tak okrutny los… /pr/
TREPCZA – MIĘDZYBRODZIE
1 luty 2019 (piątek) 17,00-18,00
cerkiewka pw. Trójcy Świętej w Międzybrodziu
„Oratorium Katyńskie” muz. Marek Dziok – Sanok
Wystąpienia i świadectwa przeplatane wspólnym kolędowaniem:
Przybieżeli do Betlejem, Mizerna cicha, Nie było miejsca, Dzisiaj w Betlejem,
O Gwiazdo Betlejemska, Do szopy hej pasterze, Mędrcy świata monarchowie
/mile widziane kolędy w językach innych narodów/
Dziecięce śpiewy i muzykowanie:
Amelia Chrząszcz – Wiktoria Kocyłowska – Natalia Radwańska
Alleluja i Hewenu shalom alehem
Ekumeniczna modlitwa o pokój i pojednanie narodów
Kościół Rzymskokatolicki
– Kościół Greckokatolicki – Cerkiew Prawosławna
W finale wieczoru kolęda w rytmie poloneza napisana przez Franciszka Karpińskiego w Dubiecku „Podnieś rękę Boże Dziecię błogosław Ojczyznę miłą”.
materiały nadesłane