Bestialska zbrodnia Niemców na górze Gruszka (ZDJĘCIA)

SANOK / PODKARPACIE. Dzisiaj 83. ROCZNICA NIEMIECKIEJ ZBRODNI NA GÓRZE GRUSZKA. To jedna z największych zbrodni na terenie ziemi sanockiej. W nocy z 5 na 6 lipca 1940 r. okupanci przeprowadzili bestialską egzekucję 112 więźniów sanockiego więzienia. Jednemu udało się uciec podczas transportu. O rocznicy przypomina Muzeum Historyczne w Sanoku.

W nocy z 5/6 lipca 1940 r. niemieccy okupanci dokonali jednej z największych zbrodni na terenie ziemi sanockiej – egzekucji 112 więźniów sanockiego więzienia. Miejscem tej egzekucji było wzgórze „Gruszka” koło Tarnawy Górnej, a jej ofiarami Polacy z różnych stron kraju, którzy zostali ujęci podczas przedzierania się na Węgry oraz mieszkańcy Sanoka.

Przed egzekucją aresztowanym urządzono w sanockim sądzie „proces” – wszyscy aresztowani otrzymali wyroki śmierci. Nocą z 5/6 lipca 113 skazanych czterema policyjnymi samochodami ciężarowymi przewieziono przez Zagórz i Tarnawę Górną na górę Gruszka. Podczas transportu udało się zbiec jednemu z aresztowanych. Na Gruszce czekał już wykopany, odpowiedniej wielkości, dół.

Egzekucja zakończyła się nad ranem 6 lipca. Wykonali ją żołnierze z 45. Batalionu Policyjnego stacjonującego w Rzeszowie. Zwłoki zamordowanych doczekały się ekshumacji i godnego pochówku dopiero w listopadzie 1947 r. Ich szczątki przewieziono do Sanoka i pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej.

Sokół dłuta Stanisława Jana Piątkiewicza na zbiorowej mogile Polaków zamordowanych na górze Gruszka na Cmentarzu Centralnym przy ul. Rymanowskiej w Sanoku. Fot. Dariusz Szuwalski

Wg Andrzej Romaniak, Nie tylko zabytki, [w:] Stowarzyszenie Opieki nad Starymi Cmentarzami w Sanoku 2009-2014, s. 38-39, Sanok 2015

źródło: Muzeum Historyczne

pomnik u podnóża Góry Gruszka, obchody w 82. rocznicę, foto: Starostwo Powiatowe w Sanoku

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Sanoku, Starostwo Powiatowe w Sanoku oraz Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Lesko zapraszają na uroczystości 83. rocznicy rozstrzelania w nocy 5/6 lipca 1940 r. 112 polskich patriotów na górze Gruszka.

5 lipca 2023 r. (środa)

Program uroczystości:
godz. 10.00 – Cmentarz Centralny w Sanoku. Uroczystość przy mogile zbiorowej pomordowanych 112 więźniów sanockiego więzienia. 
godz. 11.30 – góra Gruszka. Uroczystość w miejscu egzekucji polskich patriotów.

Organizatorzy zapewniają przejazd z Sanoka (wyjazd z parkingu na cmentarzu o godz. 10.45) na miejsce egzekucji, rezerwacja miejsc pod numerem telefonu – 605 049 146.

materiały organizatora