Tomasz Poręba wiceprzewodniczący delegacji PiS w PE wspólnie z Prezesem Instytutu Pamięci Narodowej, Łukaszem Kamińskim, otworzył wystawę „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”

BRUKSELA. Tomasz Poręba wiceprzewodniczący delegacji PiS w PE wspólnie z Prezesem Instytutu Pamięci Narodowej, Łukaszem Kamińskim, otworzył wystawę „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata – pomoc Polaków dla ludności żydowskiej w Polsce południowo-wschodniej w latach 1939-1945”

Wczoraj, w Parlamencie Europejskim Tomasz Poręba wspólnie z Prezesem Instytutu Pamięci Narodowej, Łukaszem Kamińskim oraz Panią Ewą Leniart, dyrektorem oddziału IPN w Rzeszowie otworzył wystawę „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”. Wystawa została przygotowana przez rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej i dokumentuje pomoc udzielaną przez Polaków żydowskim mieszkańcom rzeszowszczyzny w latach 1939-1945.

Autorami wystawy są Elżbieta Rączy i Igor Witowicz. W wystawie uczestniczyli licznie zgromadzeni ambasadorowie m.in. Polski, Izraela, Gruzji i Armenii.

Dzięki szeroko zakrojonym poszukiwaniom w archiwach i muzeach oraz w zbiorach osób prywatnych, na wystawie zgromadzone zostały unikalne zdjęcia, dokumenty i relacje. Wśród nich są np. odnalezione w archiwum rzeszowskiego Oddziału IPN oryginalne wyroki śmierci wydane przez Specjalny Sąd Niemiecki na Polaków za ukrywanie Żydów czy afisze informujące o wykonaniu kary śmierci na osobach udzielających ludności żydowskiej schronienia. Najczęściej jednak sprawcy takich „przestępstw” rozstrzeliwani byli na miejscu. Obowiązywała przy tym zasada odpowiedzialności zbiorowej, zdarzało się, wiec – jak w przypadku rodziny Ulmów z Markowej, której poświecona została osobna paleta – że śmierć ponosiła cala rodzina, a nawet sąsiedzi.

– Intencją wystawy jest pokazanie, heroizmu, bohaterstwa, odwagi tysięcy Polaków, którzy w czasie drugiej wojny światowej, mimo obowiązującej kary śmierci mieli odwagę i siłę pomóc ludności żydowskiej. Nie ma lepszego miejsca by mówić o bohaterskich czynach jak Parlament Europejski  – powiedział Tomasz Poręba w trakcie otwarcia wystawy.

Łukasz Kamiński powiedział:
Instytut Pamięci Narodowej troszczy się o pamięć w różnych wymiarach gromadząc dokumenty, świadectwa świadków, prowadząc badani naukowe i edukacyjne. Za pośrednictwem instrumentów prawnych wciąż próbujemy ścigać sprawców zbrodni, więc, na co dzień zajmujemy się pamięcią trudną – o zbrodniach i o ich ofiarach. Mamy możliwość pamiętania również o tak pięknych kartach naszej historii, jaką była pomoc Polaków dla ukrywających się Żydów. Mam nadzieję, że również inne wątki naszej trudnej, ale też pięknej historii będziemy mogli w budynku PE pokazywać.

Yacov Hadas-Handelsman ambasador Izraela przy UE powiedział:
– Mam zaszczyt uczestniczenia wraz z Państwem w uczczeniu pamięci Polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, którzy ryzykowali własnym życiem, by ratować innych. Rodzina mojej matki została uratowana przez Polaków we wschodnio-południowej Polsce, dzięki czemu mogę być dzisiaj tutaj z Państwem. Nie wszyscy moi rodacy mieli tyle szczęścia.

Polaków narażających własne życie w celu ratowania od śmierci ludności żydowskiej wielokrotnie uhonorowano odznaczeniem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, przyznawanym przez Muzeum Bohaterów i Męczenników Holocaustu Yad Vashem w Jerozolimie. Sporządzony został – z konieczności niepełny – wykaz 192 osób (91 rodzin) z terenów Rzeszowszczyzny odznaczonych takim medalem.